Kostenontwikkeling
Bouwsector
Binnen de bouwsector was gedurende 2022 te observeren dat de prijzen van bouwmaterialen stegen. Deze stijging van kosten heeft gevolgen voor de bouwsector gehad, zo werden projectontwikkelingen bijvoorbeeld minder rendabel voor projectontwikkelaars waardoor minder projecten werden uitgevoerd.
Voorafgaand aan het jaar 2022 verwachtten experts dat de Nederlandse bouwsector zou groeien. Deze groei zou met name te danken zijn aan het herstellen van de economie na de COVID-19 pandemie die een ruime werkvoorraad voor bouwbedrijven verschafte. Er werd uitgegaan van een gemiddelde groei van 2 tot 4 procent.
In totaal groeide de Nederlandse bouwsector met 1,5 tot 2 procent over het jaar 2022. Te zien was dat de vraag naar nieuwbouwproductie sterk daalde, dit werd echter goedgemaakt in andere sectoren. Eén van de trends die zorgde voor een groei in 2022 was de stijgende vraag naar isolatie- en energiebesparende maatregelen in gebouwen. Mede door de stijgende energieprijzen vonden hier velen investeringen plaats.
Een ontwikkeling die experts zorgen baart, is het verminderde aantal bouwvergunningen dat is verleend. Dit is mede te verklaren door projectontwikkelaars die projecten niet uitvoeren en door afnemende rendementscijfers, maar ook door de afschaffing van de bouwvrijstelling wat betreft stikstofemissie. In het laatste deel van het jaar is te zien dat hierdoor de aanvragen voor bouwvergunningen significant slonken en de verwachting is dat deze ontwikkeling zich dit jaar zal voortzetten. Het teruglopende aantal verleende bouwvergunningen zal leiden tot afnemende werkgelegenheid. Hierdoor zal het bouwpersoneel in Nederland minder hard groeien dan nodig is om bijvoorbeeld de huisvestingsdoelen van het kabinet te behalen.
Bouwmaterialen
Hoewel er tot dusver is gesproken over stijgende materiaal- en grondstofprijzen, is in 2022 een sterke daling waar te nemen in de markt voor ruwe grondstoffen. Voor de ruwe grondstof hout werd in december 2022 ruim 56 procent minder betaald dan het jaar ervoor. Voor de metalen staal en koper geldt dat hier ongeveer 23 en 20 procent minder voor werd betaald. Deze sterke daling is met name te verklaren doordat de prijzen aan het einde van 2021 stegen.
De ruwe materialen worden goedkoper, echter observeert de Nederlandse bouwsector een lichte stijging in de kosten van bouwmaterialen. Deze lichte stijging kent twee verschillende oorzaken. De Nederlandse bouwsector koopt voornamelijk bewerkte varianten van deze grondstoffen. Hier zijn zichtbaar minder prijsdalingen, mede omdat de voorraad van groothandelaren nog bestond uit duur ingekochte voorraad. Ook is te zien dat de prijs van energie en olie in 2022 is gestegen. De stijgende energie- en olieprijzen zijn de belangrijkste reden dat de prijzen van bouwmaterialen in Nederland nog steeds gemiddeld stijgen omdat materialen als cement, beton en glas erg energie-intensief zijn om te maken.
Wel merkt de Nederlandse bouwsector een verschil in de beschikbaarheid van bouwmaterialen. Hier heeft een verandering plaatsgevonden gedurende het jaar 2022, waar er aan het begin van het jaar veel schaarste heerste, was er aan het einde van het jaar significant meer beschikbaarheid van bouwmaterialen als hout en staal. De verwachting voor het komende jaar is dat de prijzen van zowel de grondstoffen als de bouwmaterialen aan het begin zullen stabiliseren en dat deze de prijzen naarmate het jaar vordert verder zullen stijgen als gevolg van de inflatie in het land.
Grondstoffen (prijsindex)
Prijsstijging in 2022 t.o.v. 2021
Brandstof
Staal
Hout
Koper
© 2023 Turner & Townsend