Kostenontwikkeling

Verschillende aspecten hebben invloed op de huidige bouwprijzen in Nederland. Deze factoren dragen bij aan de volatiliteit van de markt en beïnvloeden zowel de beschikbaarheid als de kosten van bouwmaterialen en arbeidskracht.

Bouwkosten in de Nederlandse vastgoedmarkt

De bouwkosten in Nederland zijn gestegen door hoge materiaalprijzen, krapte op de Nederlandse arbeidsmarkt die leidt tot hogere loonkosten en vertragingen in bouwprojecten. Daarnaast zorgen strengere duurzaamheidseisen en inflatie voor extra kosten.

In de woningbouw drijven hoge grondprijzen en strenge energie-eisen de kosten op, terwijl prefab en modulaire bouwtechnieken helpen om kosten te beheersen. Utiliteitsbouw kampt met hogere kosten voor gespecialiseerde installaties en duurzaamheidsvereisten. Er ontstaan ook meer onzekerheden voor aannemers door belastingen, regulering, vergunningen en bezwaren, bijvoorbeeld als het gaat om de aansluiting op het stroomnet en riolering.

Krapte op de arbeidsmarkt

Blijvende krapte op de arbeidsmarkt, die al langer dan 10 kwartalen achter elkaar standhoudt, zorgt ervoor dat aannemers moeite hebben om arbeidskracht te vinden. In de studie ‘Verwachtingen bouwproductie en werkgelegenheid 2024’ van het EIB staat dat de werkgelegenheid in de bouw in de komende twee jaar afneemt met 12.000 voltijdbanen.
De krapte op de arbeidsmarkt en de stijgende inflatie plaatsen werknemers in een gunstige positie voor salarisonderhandelingen. In 2024 zijn bij een aantal grote bouwgerelateerde branches salarisverhogingen doorgevoerd en worden nog meer verhogingen verwacht door CAO’s die aflopen in deze branches.

Werkvoorraad

Het langjarig gemiddelde werkvoorraad van aannemers in de woningbouw is 9,1 maanden en de huidige werkvoorraad zit hier ruim 1,7 maanden boven. Voor de utiliteitsbouw geldt een langjarig gemiddelde werkvoorraad van 7,8 maanden, waar de huidige werkvoorraad 2,1 maanden boven zit.
De laatste twee kwartalen laten zien dat de werkvoorraden voor woningbouw en utiliteitsbouw bij de aannemers stabiel blijven en niet aan het dalen zijn. Toch lijken de eerste tekenen zichtbaar dat de werkvoorraad van aannemers gaat afnemen. Wanneer de werkvoorraad structureel terugzakt, moeten de aannemers meer inspanningen leveren om hun orderportefeuille gevuld te houden.

Bouwmaterialen

De onstabiele handelsmarkt door oorlogen en conflicten hebben de energieprijzen en de beschikbaarheid van cruciale bouwmaterialen zoals staal doen stijgen. Bijvoorbeeld, de opgelegde sancties tegen Rusland hebben geleid tot verstoringen in de aanvoerketen maar ook de wereldwijde inflatie dat resulteert in hogere kosten voor grondstoffen. Deze tarieven en handelsbeperkingen kunnen leiden tot hogere kosten voor geïmporteerde goederen. Deze drijven de bouwprijzen in Nederland verder op.

De combinatie van deze wereldwijde factoren creëert een uitdagende omgeving voor de bouwsector in Nederland. Het is essentieel voor de Nederlandse bouwsector om deze wereldwijde dynamiek nauwlettend te volgen en zich aan te passen aan de veranderende omstandigheden om de impact op bouwprojecten te minimaliseren.

Materialen

Na een redelijk constant laatste kwartaal in 2023 en zelfs een kleine daling in januari 2024 lopen de prijzen voor materialen weer op. In Q1 2024 zijn de prijzen met 1,32% gestegen (dit is ruim 4% op jaarbasis). Na de hoge prijsstijging in Q2 2023 en stabilisatie in Q3 en Q4 2023 zijn de prijzen voor betonmortel in januari 2024 met circa 4% gestegen. De prijzen voor wapening zijn in Q1 2024 met circa 2% gestegen. Balkstaal is stabiel gebleven. Houten en kunststof kozijnen zijn in het afgelopen kwartaal stabiel gebleven. Aluminium kozijnen zijn met ruim 7% gedaald. Betonproducten, zowel prefab als in situ, zijn eveneens stabiel gebleven.

Energie

Voor de komende periode is het nog onzeker wat de energieprijzen gaan doen. De prijs is nu stabiel, maar vooralsnog hoger dan vóór de energiecrisis, maar flink lager dan de afgelopen jaren. De stabilisering lijkt goed te zijn doorgezet. Helaas hebben de geopolitieke spanningen nog steeds een grote impact en daardoor is de energiemarkt wispelturig. Dit kan resulteren in een hogere gasprijs. Wanneer de gasprijs stijgt, stijgen ook de prijzen van materialen waarvoor veel energie nodig is bij de productie van bouwonderdelen.

Tabel 1:

Nationale prijsinflatie bij aanbestedingen

Bron: BDB. De genoemde data is representatief voor Nederland. Kosten kunnen fluctueren per regio. Voor meer advies over kostenbeheersing, kengetallen en inflatie: neem contact op met Turner & Townsend

Figuur 1:

Kwartaalprijsindex (2012=100)

Cookie Policy